Ocak ayının ilk haftasını tamamlayacağımız bu günde , çoğu merkez il özlediği kar yağışlarına kavuşamadı. Peki bu kurak ve karsız süreç ne kadar devam edecek ? İlk kar ne zaman yağacak ? İlk paragrafta herkesin anlayacağı özet kısmı , geri kalan yerlerde ise bilimsel detayına girerek detaylıca ifade edeceğim. Buyrun başlayalım..
Özet// : Yüzdük yüzdük kuyruğuna geldik diyebiliriz. Bu ılık süreç 1 ila 1.5 hafta içerisinde son bulacak. Ocak ayının 14-22 si arası tüm şartlar , ülkemize bir sistem inmesi için uygun bir hale geliyor. İstanbul dahil bir çok kıyı ilimize dahi bu süreçte ilk kar yağışının düşmesini bekliyorum. Fakat çok ta "efsane" diyebileceğimiz bir sistem olacağını düşünmüyorum. Sistemin detayına girmek için henüz erken bir zaman dilimindeyiz. Lütfen "şurası kaç cm olur , kardan adam yapar mıyız , x ilinin y ilçesine yağar mı " gibi soruları ŞİMDİLİK sormayınız. Bu süreçten sonra yükse ve karasal illerimizde kar yapacak minik sistemler elbette olacaktır. Fakat kıyı illerimizde , Ocak ayında beklediğim sistemden daha kuvvetli bi sistem beklentim Şubat ayının 2.haftasından itibaren olacaktır. Vade uzun fakat kabaca 2.-3. haftası 2023 kışını temsil edecek güzel bir sistem alabiliriz. Detayları vade yaklaştıkça konuşacağız. Gelelim bilimsel detayına ;
Ay sonunda rossby dalgalarının negatif endeksler yüzünden bir miktar kuvvetlenmesi ile bölgede Atlantik blokajı (Atlantik Sırtı) oluşumu gözlemleniyor. Ayrıca bu tarihlerde Atlantik Okyanusu'nda meydana gelen siklon dalga kırılmaları yüksek basıncın belini kırarak, Nanortalik-Narsaq dolaylarına uzanmasına neden oluyor.
60N enlemlerinde zayıflayan U rüzgarları ise stratosferik kutup girdabının zayıf kalacağını gösteriyor bize.
Dağ tork anomalisi :
Bitişik enlem bantlarına anormal üst seviye momentum taşınması. Daha göreli açısal momentum 208-308N bandına taşınır, burada lokal bağıl AAM anomalisi görülür. Anomali hızla eşdeğer barotropik hale gelir ve küresel bir sürtünmeye yol açar.
Lokal ve global AAM anomalilerini hafifleten tork , Anormal bir kitle yeniden dağıtımı da dağ torku ve 208-308N bandında gelişen yüzey bölgesel rüzgar anomalilerini jeostrofik olarak dengelemek için hareket eder. Midlatitude girdapları, dağ ve sürtünme torku arasındaki fiziksel bağlantıyı sağlar. Bu torkun önceki araştırmaları, yarı-salınımlı Madden – Julian salınımı (MJO) ile bağlantılı bileşen üzerinde yoğunlaşmıştır. Bununla birlikte, bu, torkun toplam varyansının sadece küçük bir kısmını oluşturur. Bu araştırmanın amacı, küresel sürtünme momenti anomalileri ile ilişkili karakteristik küresel, bölgesel ve bölgesel anomalileri sunmak ve yukarıda dağ torku için tarif edilen şekilde torkun kompozit bir resmini geliştirmektir.
Küresel sürtünme torkunun 6 günlük bir dekorrelasyon zaman ölçeği vardır, bu da benzer dekorrelasyon zaman aralıklarına sahip olan telekoneksiyon modelleri ve bölgesel dizin varyasyonları ile bağlantılı olduğunu gösterir. Doğrusal MJO sinyalinin kaldırılması, T'nin ilintileme zaman ölçeğini değiştirmez.
Atmosferik Açısal Momentum
Atmosfer yüzeyinin momentumdan fazla olmasıyla birlikte rossby dalgalarının oluşumu kısıtlanıyor.Güneş aktivitelerindeki zayıflamada göz önünde bulundurulduğunda ve Kuzey kutup bölgesindeki ozon derişimi incelendiğinde ( yeterince terim kullandım bunu açmayacağım)Ocak ayı içinde ssw (ani stratosfer ısınması) pek mümkün gözükmüyor.
Fakat yine de ocak ayında belirttiğim tarihlerde İstanbul'a dahi tutucu/tatmin edici türden bir kar yağışı bekleyebiliriz ..